Patrioti lunxhot Koto Hoxhi ishte i pari ne krahinen e tij dhe ne Gjirokaster por dhe ne Lazarat e gjetke qe shperndante abetare dhe libra ne gjuhen shqipe.
Sipas kujtimeve te patriotit gjirokastrit Shemsi Hajro mesojme se kete e bente para e pas vitit 1888 ne bashkepunim me Shefki Kallajxhine ne Gjirokaster dhe Baba Aline ne Teqene e Zallit, institucion fetar po dhe mesonjetore ku vete Baba Aliu u mesonte dervisheve e muhibeve por dhe djemeve te Lazaratit te shkruanin e te lexonin ne gjuhen shqipe me Alfabetin e Stambollit.
Në kete Teqe kur policia turke e Janinës beri kontroll per gjetjen e librave shqipe, ato nuk i gjeten dot se Baba Aliu i kishte strehuar në fshatin Lazarat.
Sipas Thoma Papapanos ne Teqen e Zallit u futen edhe librat e Naimit dhe Samiut dhe me to kane mesuar te shkruajne e te lexojne banore te fshatit Lazarat si Isuf Osmeni, Bajram Naipi,Asllan Basha,Daut Dermishi,Majko Gaba,Sherif Krishti, Shuraip Aliko, Hasan Jupi,Hamit Derxho,Hamit Gaba, Isuf Pollo, Mensur Boci etj.
Ne Lazarat, mesimi i gjuhes shqipe eshte realizuar edhe ne stanet e barinjve.Burra te vjeter, pjesemarres ne luften per liri e pavaresi,bashkepunetore te Çerçiz Topullit, kane treguar se ne pranveren e vitit 1908 kur ceta ishte strehuar ne mal, ne stanin e Alike dhe Bejke, Mihal Gramenua i mesonte te shkruanin dhe te lexonin ne gjuhen shqipe.